گەر تۆ هاتباى

گەر تۆ هاتباى

گەر تۆ هاتباى

وەك وێ بارانا بيابانێ ژ دل ڤياى

گەر تۆ هاتباى

وەك وێ كانيا ل بەر دارێ موساى زاى

گەر تۆ هاتباى

وەك يوسفێ يەعقوب چەند سالا ل بەندێ ماى

گەر تۆ هاتباى

وەك وێ كەشتيا نوح ل سەر جودى داناى

گەر تۆ هاتباى

وەك وى قوربانێ خودێ بۆ ئيبراهيمى ئيناى

گەر تۆ هاتباى

بەلكى ئەز ژى ساخ ببام

وەك مەسيحێ دووبارە ژياى

ڕۆژا قیامەتێ ل سەر زارێ فیزیکێ

 

ڕۆژا قیامەتێ ل سەر زارێ فیزیکێ

ھەر دەستپێکەکێ دوماھیەک ھەیە. ھەر ئەڤرازیەکی نشیڤیەک ھەیە. شەڤ چەند درێژ بیت، رۆژ دێ ھەر ھەلێت. ژیێ مروڤی چەند درێژ بیت، مرن دێ ھەر ئێت.

ڤێجا ژبەر کو ھەر تشتەکی دوماھیەک ھەیە, مروڤایەتیێ ژی دوماھییا خۆ ھەیە و دێ رۆژەک ئێت و دێ د ناڤ چیت. ھەمی ئایینێن کەڤن و نوی ڤێ ڕاستیی ڕادگەھینن، لێ چ ژ وان رۆژ و بەروارێن ڤێ دوماھیێ ب ڕەنگەکێ ڕاستەوخۆ دیارنە کرینە. ھەر چەندە ھندەک نیشان و ھێما بۆ ھاتینە دانان لێ چ ژڤان بۆ تەرخان نە کرینە.

گەلەکان پێشبینی کریە کو رۆژا دوماھیێ ل سالا (٢٠١٢) دا دێ روی دەت و گەلەک ژی سالناما شارستانیەتا (مایا) بۆ خۆ دکەنە بەڵگە بۆ ڤێ چەندێ، کو ئەو سالنامە ل رۆژا (٢١-١٢-٢٠١٢) ب دوماھیک دئێت لێ ئەو رۆژ ژی ھات و دونیا ھەر وەک خۆیە. لێ نھا جارەک دی ئەڤ ھەوە دووبارە بووڤە کو چەند چالاکڤانەک د وێ ھزرێ دانە، کو ل رێکەفتی ٢١/٦/٢٠٠٢٠ دێ رۆژا دویماھییێ رویدەت ئەو ژی پشت بەستنێ ب وێ چەندێ دکەن، کو جیاوازییا دناڤ بەرا سالناما مایا و سالناما گریگوری ھەی ئانکو یا زایینی کو ئەو ژی ھەشت سالن و ئەگەر بەراورد بکەین، دێ بیتە ٢١/٦/٢٠٢٠ رۆژا ئێک شەمبی.

ھەر چەوا بیت, مە باوەریەکا موکم یا ھەی کو ئەڤ رۆژە دێ ب سەر مەدا ئێت ڤێجا چ نھا بیت یان دەمەکێ دی. خودێ د قورئانێ دا د فەرموت:

[يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ رَبِّي لَا يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ] [الاعراف:187]

( ئەی موحەممەد: پرسیارا رۆژا قیامەتێ ژ تە دکەن, کا کەنگییە و کەنگی دێ ئێت؟ بێژە: ب ڕاستی زانینا وەختێ ھاتنا وێ بەس ل دەڤ خودایێ منە, کەس نەشێت وەختێ وێ بدەتە ئاشکەراکرن خودێ نەبیت, ژ ئەرد و ئەسمانان مەزنترە بزانن [یان ڕۆژا دئێت یا گرانە ل سەر ئەرد و ئەسمانان] ب سەر ھەوەدا نائێت ژ نشکەکێڤە نەبیت, پرسیارا وێ ژ تە دکەن, ھەروەکی تو دزانی و لێ دگەڕی, بێژە: ب ڕاستی زانینا ھاتنا وێ ڕۆژێ بەس ل دەڤ خودێ یە, بەلێ بارا پتر ژ خەلکی [ڤێ ڕاستییێ] نزانن.) (١)

د ڤێ ئایەتێ دا بۆ مە دیاردبیت کو کەس ژڤانێ ڤێ رۆژێ نزانیت ژ بلی خودێ, ئانکو پێغەمبەر (سلاڤێن خودێ ل سەر بن) ژی نزانیت.

پشتی بۆ مە دیار بووی کو کەس ژڤانێ ڕۆژا قیامەتێ نزانیت ژ بلی خودێ. پرسیارەکا دی دەرگەھێ ھزرا مە دقوتیت, ئەو ژی: ئەرێ دێ چەوا رۆژا قیامەتێ ڕۆی دەت؟

گەلەک زانا دبێژن رۆژا قیامەتێ دێ ب ھاتنا ئەختەرەکی بەرەف ئەردی دەستپێکەت و ژ ڕەخەکی دێ ب ئەردی کەڤیت, ڤێجا دێ سەمتا زڤرینا ئەردی ئێتە گوھرین و ڕۆژ دێ ل رۆژئاڤایێ ھەلێت. خودێ تەعالا د قورئانا پیروز دا دبێژیت: [يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ (6) تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ (7) ] [النازعات]

دەمێ ئەختەر ل نزیکی ڕۆژێ دئێت, ڕۆژ و ھەیڤ دێ خۆ ل ئێک دەن و دێ بنە کۆمەکا ئاگری و دێ نیزیکی ئەردی بن. [ۆجُمِعَ الشَّمْسُ ۆالْقَمَرُ] [القیامە:٩]

ئاسمان ھەمی دێ بیتە ئاگر ژ بەر گەرماتیا رۆژێ: [وَجُمِعَ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ] [القيامة:9]

و پلەیا گەرماتییێ ل سەر رویێ ئەردی دێ گەھیتە (١٦٠٠٠) پلە و ل پلەیا (٣٥٠٠) بەر د بھۆژن، چونکە پلەیا گەرماتیا ڤۆلکانان (٣٥٠٠) پلەیە. ڤێجا ل پلەیا (١٦٠٠٠) ھەمی تشت ل سەر رۆیێ ئەردی دێ بھۆژیت و ب ڤێ گەرماتیا زۆر ئاڤ (H2O)دێ ڤەگەریتەڤە بۆ پێکھاتیێت خۆ یێن سەرەکی، کو ئەو ژی گازا ھێدروجین و ئوکسجینە و ئەڤ ھەردو گازە دێ بنە سوتەمەنی و ھێدروجین دێ سوژین ب ھەبوونا ئوکسجینێ[وَإِذَا الْبِحَارُ سُجِّرَتْ] [التكوير:6]و د ماوێ چەند خولەکان دا ڕۆیێ ئەردی دێ وەک ڤولکانێ لێ ئێت. و پشتی ڤێ چەندێ خودێ دێ ئاسمانی ب دەستێ خۆ یێ ڕاستێ پێچیت [ وَالسَّماوَاتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ] [الزمر:67] و ژیان ب ھەمی ڕەنگێن خۆ ڤە دێ ب دوماھیک ئێت و ھەمی جیھان دێ بەرەف نەمانێ چیت و بتنێ خودێ دێ مینیت [وَيَبْقَى وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ] [الرحمن:27]

د راستی دا یا گرنگ نە ئەوە ئەم بزانین کا دێ کەنگی رۆژا قیامەتێ رویدەت، لێ یا گرنگ ئەوە ئەم کارێن چاک بکەین و ژیانا کەسانێن دەردورێ خۆ ھندی بکارین خۆشکەین و وێ بکەین یا خودێ ەرمانا مە کری و وێ نە کەین یا خودێ گوتییە مە نە کەن و دڤێت باش بزانین، ھەر کەسێ مر ئەو قیامەت و دویماھییا وییە ڤێجا ب ھەر رەنگەکی بیت، دڤێت ئەو ژیێ نھا ددەستێ مروڤی دا ئەم ب فەرسەتبزانین و ژ دەست خۆ نەەین.

بەیار قەرەنی

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

مفا ژ ( تەفسیرا ژیان), ئیسماعیل سگێری هاتیه‌ وه‌رگرتن بۆ راڤه‌كرنا ئایه‌تێن قورئانا پیرۆز.

عاشق گازنان ناكه ت

 (عاشق گازنان ناكه ت)

يئ گول ژ دل ڤياى

حاشايئ ژ هه بوونا ستريان ناكه ت

يئ بچيته نيچيرا هه يڤئ

گله يئ ژ تؤره بوونا ستيران ناكه ت

يئ ڤين د دل دا حه باندى

شه رمئ ژ بارينا هيسران ناكه ت

ئه فه جه نگه

و من عه شق چه كه

و عاشق چ جاران گازنان نا كه ت!

به يار قه ره نى

دویماهییا دونیایێ و ڕاوه‌ستییانه‌ك

 دویماهییا دونیایێ و ڕاوه‌ستییانه‌ك

هەر دەستپێكەكێ بێ گومان دڤێت دويماهييەك بۆ هەبيت ئەڤجا گەشتا مە د ئەڤێ دونيايێ دا دڤێت دويماهييەك بۆ هەبيت. يا ئاشكەرايە ئەم بێ مەبەست نەهاتينە سەر ئەڤێ دونيايێ بەلكو هەبوونا مە مەبەستەكا مەزن يا هەى ئەو ژى پەرستنا خودێ يە. پەرستنا خودێ ژى گەلەك ڕەنگ و جوران ب خۆ ڤە دبينيت، ئاڤاكرنا دونيايێ و خۆشكرنا وێ دا مرۆڤايەتى مفاى ژێ ببينيت ئێك ژ ئەوان ڕەنگ و جورێن پەرستنێ يە. يا فەرە ئەم بزانين كو خودێ دونيا و پێكهاتەيێن وێ يێن ملكەچ كرين دا خزمەتا مە بكەن ئەڤجا دڤێت مە ئەو باوەرى هەبيت كو ئەڤ چەندە ب هێز و شيانێن خودێ يە نە ب هێز و شيانێن مەيە.

ڕاستە ئەم ژڤانێ دويماهييا دونيايێ نزانين لێ دڤێت ئەم بزانين كو دويماهييا دونيايێ بۆ هەر ئێكى ژ مە دەستپێدكەت دەمێ ئەو دمريت. ئەڤجا دڤێت مرۆڤ خۆ بەرهەڤ بكەت بۆ وێ ڕۆژێ و كار و كريارێن باش بكەت بۆ ب دەستڤەئينانا ڕازيبوونا خودێ هێشتا د ونيايێ دا چونكى پشتى مرۆڤ دمريت پەشيمانى مفاى ناگەهينيت.

چەندين سالە مرۆڤ بزاڤێ دكەت د لايەنێ عەقلى و زانستى دا پێشبكەڤيت و د ڕاستى دا پێشكەفتنەكا بەرچاڤ يا ب خۆ ڤە ديتى لێ دڤێت مرۆڤ خۆ ب زانستێ خۆ مەزن نەكەت و نەهێليت ئەڤ زانستێ وى سەرداببەت چونكى د بنەڕەت دا ئەڤ زانستە وى ب هێز و شيانێن خودێ يێ وەرگرتى نە ب هێز و شيانێن خۆ. مرۆڤ يێ گەهشتييە وى ڕادەى كو فروكەيان و كەشتييان و ترومپێلان دروست بكەت لێ چ جاران ئەو نكاريت پێشيەكێ دروست بكەت يان ڕوحێ بدەتە ئەڤان تشتان ئەوێن وى دروست كرين. زانستێ مرۆڤ گەهشتييێ زانستەكێ سەرڤەسەرڤەيە چونكى خودێ هەمى پێكهاتەيێن گەردوونى يێن ملكەچكرين دا خزمەتا وى بكەن و ئەو ب تنێ بكاردئينيت بۆ دروستكرنا هندەك تشتان ئەوێن ئەو دبێژيتێ داهێنان. لێ د ڕاستى دا ئەو ب تنێ ڕێكدئێخيت ل دويڤ هندەك ياسايێن عەقلێ وى سەرهەلبووى ئەو عەقل ژى هەر ئەوە يێ خودێ دايێ.

چەندين ئاماژە و نيشان يێن هەين دڤێت ڕويبدەن بەرى دونيا بدويماهى بهێت وەك هەلاتنا ڕۆژێ ل ڕۆژئاڤايێ و هاتنا دويكێلەكێ كو ئەرد و ئەسمانان داگيردكەت و دەركەفتنا گيانەوەرەكى كو د گەل مرۆڤان دئاخڤيت و هاتنا عیسایێ كوڕێ مه‌ریه‌مێ و موحه‌مه‌د مه‌هدی و چەندين نيشانێن دى ئەوێن مه‌ باوه‌ری هه‌ی دێ ل ئایینده‌ی دا ده‌ركه‌ڤن.

دويماهييا دونيايێ يان ڕۆژا ڕابوونەڤێ ئێك ژ ستوينێن باوەرييێ يە كو دڤێت هەر موسلمانەك باوەرييێ پێ بينيت. ئەڤجا دڤێت مرۆڤ خۆ باش بەرهەڤ بكەت و ناخێ خۆ پەروەردە بكەت و نەهێليت دونيا وى سەردا ببەت و وى ژ ڕێبازا خودێ دوير بكەت.

به‌یار قه‌ره‌نی

گەنجينەيێن خوداوەندى

 گەنجينەيێن خوداوەندى

     پەسن و سۆپاسى بۆ خودايێ مەزن و دلۆڤان، خودايێ ئەرد و ئاسمانان، يێ نيعمەت و پاداشتێن وى بدويماهى ناهێن. هەر وەسا سلاڤ ل سەر پێغەمبەرێ وى بن خۆدانێ ڕەوشتێ بلند و پيرۆز، باشترين رێبەر و رێنيشاندەر بۆ تەڤايا مرۆڤايەتييێ. 

    بێ گومان، مە هەميان باوەرى يا هەى و ئەم هەمى خۆ ب موسلمان دهەژمێرين، نڤێژان دكەين و ڕۆژييان دگرين و پەرستنا خودێ دكەين لێ زۆرينەيا مە ژ بەر دل ڕەقييێ و نەبوونا هەست و سۆزێن ئايينى دنالين ئەو ژى ژ بەر وێ هێرشا هۆڤانە يا پێدڤى وجوانكارييێن دونيايێ ئينايە سەر مە و ئەم ژ ڕێكا سەرەكى دويركرين و بەرەف هندەك ڕێكێن دى يێن لاوەكى برين.

   هەر چەندە دەردێ مە يێ گران و مەترسيدارە لێ چارەسەرى نە يا ئەستەمە لێ ديتنەڤا سەرێ ڕێكێ پێدڤى ب سەرهەلدانەكێ يە ل سەر دوو جەمسەران. يێ ئێكێ، ئەو خۆشى و جوانى و مژويلكەرێن دونيايێ ئەم پێ سەردابرين. يێ دوويێ، ترسا دەركەفتنێ ژ ڕێنماييێن خودێ و پێغەمبەرى (سلاڤێن خودێ لێ بن) كو د بنياتدا ئەڤ ترسە ژى دروست بوويە ژ ئەنجامێ تێنەگەشتنەكا ڕاست بۆ ئيسلامێ كو ب وێ ديتنێ بەرێ خۆ ددەنە ڤێ مژارێ كو ئەگەر هزرا خۆ زێدەتر بكەن لە وانەيە بكەڤنە د هندەك مژارێن نوى دشەريعەتێ ئيسلامێ دا و بكەڤنە د تەلها (بيدعە) يێدا.

    ئاشكەرايە، هەبوونا مە ل سەر ئەردى يا بێ مەبەست نينە، ئانكو خودێ ئەم بۆ مەبەستەكا تايبەت يێن ئافراندين ئەو ژى پەرستنا وييە. لێ پەرستن نە ژمارەيەكا ئاخفتنان و لڤينانە وەك گەلەك ژ مە ئەنجام ددەن ئەڤجا چ مفاى ژێ نابينن چونكى ڕاستگويى دگەل نينە. ڕاستگويى ئەو نهێنييا بەرزەييە ئانكو ئەو پرە يێ دناڤ بەرا بەندەى و خودێ يێ وى دا كو ل دويڤ ڕێژەيا وێ ڕاستگوييێ كار و بزاڤێن ئەم ئەنجام ددەين دهێنە قەبوول كرن يان نە.  

   مرۆڤ يێ مەزن و ب بهايە ب تنێ دەمێ بەندەيێ خودێ بيت و يێ بێ بها و شەرمەزارە دەمێ بەندەيێ هەر تشتەكێ دى يان كەسەكێ دى بيت. بەندەييا ڕاست و دروست دێ هێتە دى دەمێ بەندە خودێ يێ خۆ دنياسيت و شارەزايى هەبيت ل سەر سالوخەتێن وى و پاشڕا هزرا خۆ ل وان نيعمەتان بكەت يێن خودێ بۆ وى بەخشين ئەڤجا دێ زانيت خودێ يێ وى چەند يێ دلۆڤان بوويە د گەل وى و ل وى دەمى دێ ئەڤينا خودێ كەڤيتە د دلێ وى دا و ب بيرئينانەڤا خودێ و ب چاڤدێرييا وى بۆ خودێ ل هەمى دەمان دێ گەهيتە بلندترين پلەيێن عشق و ئەڤينييێ د گەل خودێ يێ خۆ تا دگەهيتە وى ڕادەى كو هەر ئاخفتنەك،كارەك، لڤينەك يان هزرەك دێ ژ بۆ خودێ بيت ئەڤجا ژ بلى ڕۆناهييێن خوداوەندى چ تشتێن دى جهێ خۆ د دلێ وى دا نابينين. دێ چ ژيانەكا خۆش و بەختەوەر بيت دەمێ تۆ هەر كارەكى دكەى تۆ بۆ خودێ بكەى و بۆ چ مەرەمێن دى نەكەي، دەمێ نڤێژێ دكەى بۆ خودێ بيت نە ژ بۆ وێ چەندێ بيت دا بێژن: چەند مرۆڤەكێ موسلمانە! يان دەمێ ئاخفتنەكا جوان دكەى بۆ خودێ بيت نە ژ بۆ وێ چەندێ بيت دا بێژن: چەند مرۆڤەكێ ب ڕەوشتە! يان دەمێ قەنجييەكێ دكەى بۆ خودێ بيت نە ژ بۆ وێ چەندێ بيت دا بێژن: چەند مرۆڤەكێ مەردە! ئەڤجا ب ڤى ڕەنگى د هەمى ژيانا خۆ دا، هەر وەك خودێ يێ مەزن و دلۆڤان د قورئانا پيرۆز دا دفەرمووت:  [قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ] [الأنعام: 162] (بێژە: ب ڕاستى نڤێژا من، و هەر تشتێ ئەز ڤەكوژم، يان پەرستنا من، و ژيانا من و مرنا من، هەمى بۆ خودايێ هەمى جيهانانە).

   ئەڤجا ئەڤ تێگەهشتنە دێ بيتە فەنەرەك بۆ گەهشتنا كەشتييێن مە بۆ كەنارێ ئارامييێ، دێ بيتە دەروازەيەك بۆ ژيانەكا تەنا، دێ بيتە پێستێركەك بۆ بلندبوونا روحان بەرەف پايە و پلەيێن بەرز، دێ بيتە چەكەك بۆ زاڵبوونا ناخ و دەڕوونان ل سەر لەشكەرێ حەز و دلچوونان.

      ب ئەڤێ ڕێكێ – بێ گومان، ل بن سيبەرا قورئان و سوننەتا پێغەمبەرى (سلاڤێن خودێ لێ بن)- دێ گەهينە چەندين گەنجينەيان وەك ئێكانەييا خودێ و نياسينا وي، ڕاستگويى د ئەرك و كاران دا، دياركرنا ڕەوشتێن هێژا، پاقژكرنا ناخێ مرۆڤى ژ ژەنگ و قرێژا گونەهـ و خافلبوونێ و ئاشنابوون ب هەلسوكەوتێ تاكێ موسلمان د گەل خودێ و د گەل دەردورێ خۆ ئەڤجا دا ل دويماهييێ دلێن تێهنى تەنا ببن و دلێن مە ببنە مێرگەك گولێن وێ ڕۆناهی و چرایێن باوەرييێ بن.

     به‌یار قه‌ره‌نی