تيرێژ... هەلبەستڤانێ كوردپەروەر
هەر مللەتەك خۆدان ديروك و فۆلكلۆر و رەوشەنبيرييەكا تايبەتە و هەبوونا هەر مللەتەكى يا گرێدايە ب هەبوونا ڤان بنامايان ڤە. ئەڤ بنەمايە ناهێنە پاراستن ئەگەر چ كەسێن تێكوشەر ڤى بارى نە هەلگرن و ب ڤى ئەركى نە ڕابن.
ئێكەم كەس ب ڤى ئەركى رابوويە هەلبەستڤانە. هەلبەستڤان پێشرەوێ ڤێ خەباتێ يە و پاراستنا زمان و چاندا مللەتێ خۆ ب ئەرك دبينيت كو بپارێزيت, بەلكو ب رولێ گەشەدان و بەلاڤكرنا ڤى بياڤى ژى ب جوانترين رەنگ ڕادبيت. هەر چەندە گەلەك ئاستەنگ د كەڤنە د رێكا وان دا وەك زۆلم و زۆردارييا دۆژمنان و هندەك داب و نەريتێن كۆمەلايەتى لێ ئەو هەر دەم بەردەوامن ل سەر ئافراندنا بابەتێن پڕ بها.
ئێك ژ وان هەلبەستڤانێن ب ناڤ و دەنگ ژي، تيرێژە. لێ مخابن هەتا نها گەلەك ديوانێن وى نەهاتينە وەشاندن و مللەتێ كورد يێ ژێ بێ بەهرە.
تيرێژ ب زمانەكێ زەلال و شرين هەستا نەتەوەيى د ئينيتە زمان و ب رێيا هەلبەستێ هاندانا گەلێ خۆ دكەت كو بەرگرييێ ل مافێ خۆ بكەن و دژى زۆلم و ستەمكاريا دوژمنان راوەستن و خەونا ئێكبوونا كوردستانێ بكەنە راستى.
مامۆستا تيرێژ ل سەر رێيا هەلبەستڤانێن بەرێ يێن كلاسيك دچيت و هەلبەستێن خۆ ب وى رەنگى دنڤيسيت. ل سەر ڤێ چەندێ ئەو وەها دبێژيت: (ئەز ل هەلبەستێ ب نەزم, ئاواز, قافيە و ناڤەرۆكا وێ دنێرم. ئەڤ هەر چار تشت وێ دكن هەلبەست). و ژ لايێ رۆناهى و جەوهەرا هەلبەستێ وەها دياردكەت:
( ما روومەتا شعرێ چيە, نە د خزمەتا مللەت دەبي
رۆناهيا شعرێ چيە, پەسنێ وەلات كو تێد نەبي
چبكم ژ وێ شعرا رژى, دانگرە سەودا و مەژي
دەردێ دل و جان ناكوژى, چاخێ كو جەوهەر تێد نەبى)
ناڤێ تيرێژى يێ راستى نايفە كورێ حەسويە ل سالا 1923 ل قەزا قامشلۆ, ل گوندێ نجيمێ ژ دايك بوويە. دەمێ ژيێ وى دگەهيتە شەش ساليێ, دگەل مالباتا خۆ ل گوندێ سێمتكێ جه گير دبيت. و هەر ل وێرێ دەست ب خوندنا قورئانا پيروز و چەند بابەتێن دى دكەت.
ل سالا 1937 قەستا باژارێ عاموودێ دكەت بۆ تمام كرنا خوندنا خۆ لێ ژبەر هندەك كێشێن ئابوورى ئەو تمام ناكەت. ل وێ دەرێ هەڤنياسينێ دگەل چەند هەلبەستڤان و رۆناك بيرێن مەزن دكەت وەك جەگەرخوين, قەدريجان و نورەدين زازا و هەر دگەل وان خەبات و وەلاتپەروەريێ دكەت بۆ دەستڤەئينانا مافێن رەوايێن گەلێ كورد.
مامۆستا تيرێژ ل رۆژا شەمبى 23/3/2002 ل باژارێ هسچا ل ل كوردستانا رۆژئاڤا چوو بەر دلوڤانيا خودێ.
مامۆستا تيرێژ خودان چەند كورتە چيروك و ديوانێن پر بهايە, وەك: ديوانا خەلات, ديوانا زۆزان, ديوانا جودى, كورتە چيروكا سەرپێهاتيێن كوردان(1), سەرپێهاتيێن كوردان (2) و مووليدا كوردمانجى.
بەيار قەرەني
0 comments: